Jak dowiadujemy się z księgi Koheleta człowiek jest istotą kruchą i przemijającą. W związku ze wskazanym faktem często zdarza się, że ludzie ulegają wypadkom, w wyniku którego doznają różnego rodzaju urazów. Jednymi z najczęściej występujących rodzajów wypadków, są wypadki przy pracy. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w I półroczu 2021 r. zgłoszono 27 200 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy. Jest to o 13,1% więcej niż w I półroczu 2020 r. Zwiększyła się również liczba osób poszkodowanych przypadająca na 1000 osób pracujących, czyli tzw. wskaźnik wypadkowości. W 2020 r. wskaźnik ten wynosił 1,77, natomiast w pierwszym półroczy 2021 r. osiągnął wartość 2,01.
Wypadek przy pracy – definicja
Definicja wypadku przy pracy określona została w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zgodnie z niniejszym artykułem wypadek przy pracy to zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną, które wystąpiło podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności, poleceń przełożonych, czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia, a także wtedy, gdy wypadek nastąpił w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy. Ostatnia ze wskazanych przesłanek może odnosić się np. do drogi, którą pracownik pokonuje, aby dotrzeć do pracy oraz z niej wrócić. Dlaczego tak ważne jest, aby precyzyjnie określić, czy dany wypadek można zakwalifikować jako wypadek przy pracy? Jest to tak ważne, ponieważ poszkodowany pracownik może w określonych przypadkach dochodzić odszkodowania za wypadek w pracy.
Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy
Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej można ubiegać się o następujące świadczenia:
- zasiłek chorobowy – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,
- świadczenie rehabilitacyjne – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy,
- zasiłek wyrównawczy – dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,
- jednorazowe odszkodowanie – dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego, lub rencisty,
- rentę z tytułu niezdolności do pracy – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,
- rentę szkoleniową – dla ubezpieczonego, w stosunku, do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową,
- rentę rodzinną – dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy, lub choroby zawodowej,
- dodatek do renty rodzinnej – dla sieroty zupełnej,
- dodatek pielęgnacyjny oraz pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych, oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.
Przy czym wskazać należy, że stały uszczerbek na zdrowiu definiowany jest jako naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Z kolei długotrwały uszczerbek na zdrowiu to takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.
Kto wypłaca odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy?
Odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wysokość świadczenia zależy od stopnia niesprawności organizmu i wynosi 20% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Jak ubiegać się o odszkodowanie po wypadku w pracy?
W pierwszej kolejności, jeżeli taki wypadek miał miejsce, należy niezwłocznie powiadomić przełożonego oraz zadbać, aby ze zdarzenia sporządzono protokół, który określi świadków zdarzenia, jego czas i miejsce, oraz przyczyny zdarzenia. Następnie w celu uzyskania odszkodowania za wypadek przy pracy konieczne jest udać się do lekarza, który po sprawdzeniu stanu zdrowia sporządzi odpowiedni dokument, który będzie zawierał szczegółowe informacje dotyczące skutków niniejszego wypadku. Przede wszystkim wskaże on jakich urazów dostał poszkodowany oraz jakiego leczenia wymaga. Kolejnym krokiem będzie złożenie wniosku o odszkodowanie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub płatnika składek. We wniosku takim podać należy m.in. okoliczności wypadku, jego świadków oraz przedstawić skutki niniejszego zdarzenia. Załącza się przede wszystkim:
- określenie rodzaju świadczenia,
- dane identyfikacyjne płatnika składek,
- dane ubezpieczonego,
- protokół powypadkowy lub kartę wypadku,
- zaświadczenie o stanie zdrowia,
- kartę informacyjną z udzielenia pierwszej pomocy,
- informacje o przebytym szkoleniu BHP,
- oświadczenie osoby, której poszkodowany zgłosił wypadek.
Pracuję jako adwokat w Poznaniu, ale pomoc prawna z mojej strony nie ogranicza się do działań stacjonarnych. Zajmuję się sprawami osób i podmiotów prawnych z całej Polski.